Na terenie naszej gminy znajduje się ponad dwadzieścia przydrożnych kapliczek. Część z nich, staraniem właścicieli, organizacji pozarządowych i Gminy Raciechowice przeszła już prace restauratorskie, większość jednak nadal czeka na remont. W ramach trans granicznego projektu „Jeden duch po dwóch stronach granicy – ocalmy wspólne dziedzictwo kultury chrześcijańskiej” nowy wygląd zyskają trzy kolejne obiekty.
Kamienna kapliczka przydrożna w miejscowości Kawec
Kapliczka pochodzi najprawdopodobniej z 1801 roku, o czym może świadczyć inskrypcja na postumencie. Kilka lat temu uległa zawaleniu, po zabezpieczeniu poszczególnych elementów przechowywana była w magazynie Urzędu Gminy Raciechowice.
Kapliczka została wykonana z piaskowca, w formie słupowej. Składa się z trzyczęściowego postumentu, który wieńczy drewniany krzyż. Na pierwszej kondygnacji widnieje ramka z inskrypcją mówiącą o dacie powstania zabytku. Na kolejnej, od frontu i po bokach, umieszczone są nisze z postaciami trzech świętych, w tym św. Floriana. Na trzecim poziomie znajduje się pusta głęboka wnęka, najprawdopodobniej znajdowała się w niej figura Madonny. Na bocznych ścianach umieszczone są płaskorzeźby św. Huberta i Andrzeja Apostoła. Święci przedstawieni są dość schematycznie, posiadają jednak atrybuty pozwalające na ich nazwanie. Na szczycie figury znajduje się drewniany krzyż zakończony motywem trójliścia. Krzyż składa się z dwóch desek połączonych ozdobnym kutym gwoździem.
W związku z tym, że kapliczka uległa zawaleniu, wymaga natychmiastowej interwencji konserwatorskiej. W bardzo złym stanie znajduje się sam kamień wystawiony na działanie wielu czynników niszczących. Płaskorzeźby, częściowo polichromowane, są mało czytelne, a drewniany krzyż mocno zniszczony.
Murowana kapliczka domkowa z dwiema figurami św. Jana Nepomucena w miejscowości Poznachowice Górne
Kapliczka pochodzi najprawdopodobniej z końca XIX wieku. Posiada formę wolnostojącego, murowanego domku nakrytego dwuspadowym daszkiem. Wejście do kapliczki zamykane jest drewnianą bramką. W środku znajdują się dwie rzeźby św. Jana Nepomucena.
Pierwsza z nich wykonana jest z drewna. Figura posiada esowato wygiętą linię tułowia, szczupłą budowę ciała o prawidłowych proporcjach. W jednej ręce święty trzymał krzyż z wyobrażeniem Chrystusa (krzyż nie zachował się), druga jest wyprostowana wzdłuż ciała. Św. Jan Nepomucen przedstawiony jest w długiej sutannie z rzędem wypukłych guziczków, w komży, z białą stułą oraz futrzanej pelerynie z kapturem i birecie na głowie. Podobny wygląd ma rzeźba kamienna, wykonana w piaskowcu. W tym przypadku jednak postać ma obie ręce zgięte, trzymające krzyż z postacią Jezusa Chrystusa.
Podstawowym założeniem prowadzonych prac będzie wykonanie pełnej konserwacji estetyczno-technicznej w celu przywrócenia zabytkowi i jego wyposażeniu pierwotnych walorów. Interwencji wymaga konstrukcja obiektu, należy wymienić dach. Pełnej konserwacji poddane zostaną rzeźby.
Murowana kapliczka w typie „latarni umarłych” w miejscowości Bojańczyce
Kapliczka stanowi typowy przykład „latarni umarłej” – tego rodzaju obiekty stawiane były na skrzyżowaniu ważnych traktów drogowych, w tym przypadku miała ona wskazywać drogę do dworu. Wybudowana została w 1850 roku przez dawnych właścicieli dworu w Bojańczycach.
Kapliczka składa się z trzech zwężających się ku górze kondygnacji. Pierwsza ma prosta budowę, nie posiada żadnych ozdób. W drugiej znajduje się płytka wnęka z przedstawieniem obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Górna kondygnacja posiada formę domku wspartego na dwóch filarach z trzema oknami od strony drogi i po bokach. Umiejscowiony jest tu żeliwny krzyż z postacią ukrzyżowanego Chrystusa, oryginalny, znaleziony na sąsiadującym z kapliczką polu.
Stan zachowania kapliczki jest niezadowalający. Zdegradowane tynki, ubytki, pęknięcia, złuszczająca się farba wymagają pilnej interwencji. Wprowadzone zmiany, takie jak dodanie blaszanego daszku czy szybki w latarni zaburzają proporcje obiektu.
Bojańczyce:
Kawec:
Poznachowice Górne:
